طراحی داخلی هر محیطی بازتاب‌دهنده مواردی چون سلیقه، علایق و یا کاربری یک فضا است. طراحی داخلی به معنای طراحی فضاها و اشیای مورد استفاده مشترک در یک فضای بسته است. این تعریف شاید ساده به نظر برسد، اما مفهومی بسیار گسترده‌تر و گاه انتزاعی است.
اجازه دهید برای توضیح طراحی داخلی بیشتر به آنچه که یک طراح داخلی انجام می‌دهد و مهم‌تر از همه نحوه انجام آن تمرکز کنیم. طراحی داخلی توجه خاصی به جنبه‌های کاربردی زندگی در خانه دارد. مثلاً مبلمان باید اندازه مناسبی داشته باشد، فضاهای عبور باید رعایت شود. اثاثیه باید به‌گونه‌ای راحت و کاربردی چیده شوند، مواد و فناوری‌ها باید از کیفیت خوبی برخوردار باشند و هیچ‌گونه خطری برای سلامتی افرادی که از اتاق‌ها استفاده می‌کنند وجود نداشته باشد.
علاوه بر این، یک طراح خوب قادر خواهد بود مشتریان خود را از طریق یک سری سؤالات بشناسد و تفسیر کند و در واقع درک کند که سلیقه، ترجیحات، علایق و شخصیت آنها چیست. به طور خلاصه، طراحی داخلی به شما این امکان را می‌دهد که فضاهای یک محل کار یا خانه را طراحی کنید. محیط‌هایی را ایجاد می‌کند که ساکنانش را خوشحال می‌کند و آن را بهبود می‌بخشد.
طراح داخلی فضاها و اشیا را برای فضای داخلی خانه طراحی می‌کند که متشکل است از تمام بخش‌هایی که ما زندگی می‌کنیم.
طراحی شامل توجه به جنبه‌های زیبایی‌شناختی، عملی و کاربردی زندگی در خانه است. از اندازه مبلمان گرفته، توجه به فضاها تا اثاثیه‌هایی که به شیوه‌ای راحت و کاربردی چیده شده‌اند. انتخاب مناسب مواد و فناوری‌های باکیفیت خوب، برای هماهنگی کلی و محیط نیز در طراحی داخلی مدنظر قرار می‌گیرد. وجود فضاهای بزرگ با سقف‌‌های بلند و استفاده از نور طبیعی محیط، شاید مهم ترین پارامترها در طراحی ویلای مطلوب باشد.
هم چنین طراحی باید به گونه‌ای انجام شود که علاوه بر اینکه دیوارهای پیرامونی به عنوان جدا کننده فضای داخلی و خارجی عمل می کنند، از قسمتهایی نیز دسترسی به فضای خارجی را به گونه‌ای معمارانه و هنرمندانه فراهم سازند.
البته توجه به این نکته ضروری است که نه تنها فضای داخلی ویلا بلکه بیرون آن نیز باید طراحی شود. تمام عناصر بیرونی ویلا باید در طراحی با سبک داخلی هماهنگ باشند. همچنین باید کارایی و سهولت استفاده را افزایش دهد. نمای یک ویلا نمود سبک ویلای شما است زیرا اولین برداشت مخاطب از بیرون ویلا شروع می‌شود. بنابراین هماهنگی بین طراحی فضای خارجی ویلا با فضای داخلی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. طراحی بیرونی ویلا می‌تواند با عوامل مختلف طراحی همچون نورپردازی مفهومی که زیبایی فضای ویلا را برجسته می‌کند، چشمگیر به نظر برسد.
یک طراح داخلی چه وظایفی را بر عهده دارد؟
هر نوع پروژه ساختمانی و هر طرحی با هدف اجرای بهینه اقتصادی و زیست‌محیطی انجام می‌شود. طراحان داخلی از ابزارهای هنری و زیبایی‌شناختی برای ایجاد یک محیط منحصر به فرد در فضای خانه استفاده می‌کنند. این کار شامل مدیریت خلاقانه عناصر طراحی همچون مواد، رنگ و نور است. اگر به دنبال گسترش یا تغییر فضای داخلی خود هستید با یک طراح داخلی صحبت کنید.
در ادامه به معرفی تعدادی از مهم‌ترین اصول طراحی داخلی می‌پردازیم:
طراحی پلان
در طراحی ویلا یکی از مهم ترین واصلی ترین بخش‌‌ها، طراحی پلان ویلا می‌باشد چرا که در طراحی ویلا باید به هماهنگی میان پلان و فرم توجه زیادی شود. در طراحی پلان، قرارگیری فضاها با توجه به سطح اشغال مناسب برای آشپزخانه، نشیمن، خواب‌‌ها، سیرکولاسیون و… از یک طرف هماهنگی کامل بین فضاها باید مورد توجه قرار گیرد. نکته دیگر در اصول طراحی و ساخت ویلا توجه به سایت، نحوه قرارگیری ساختمان ویلا، هماهنگی میان طبقات و ساختار سقف است که می‌تواند ساده، شیبدار و یا ترکیبی باشد.
تاکید یا ایجاد نقطه کانونی
منظور از نقطه کانونی عنصری است که به محض ورود به یک اتاق، نگاه‌ها را به خود جلب می‌نماید و دیگر عناصر در جهت تاکید بر آن به کار گرفته می‌شوند. رعایت این اصل، جذابیت بصری فضای مورد نظر را افزایش می‌هد و به آن انسجام می‌بخشد.
تعادل
توزیع بصری یکنواخت فضا، وابسته به نحوه به کارگیری رنگ‌ها، اجسام، متریال و بافت‌های گوناگون می‌باشد که در صورت کاربرد درست این موارد، ثبات و تعادل در فضا ایجاد می‌گردد؛ بنابراین چگونگی استفاده از اکسسوری‌های مختلف، رنگ‌ها و نحوه چیدمان وسایل به ما کمک می‌نماید تا فضایی متعادل و آرام داشته باشیم.
روشنایی فضا
یکی از اصولی که در طراحی داخلی باید به آن توجه ویژه شود، بحث روشنایی اتاق است. در روشن نمودن یک فضا از نورهای مختلفی استفاده می‌گردد. به طور مثال نور سقفی فضای کل اتاق را روشن می‌نماید، برخی نورها برای کارهای خاص مثلا مطالعه به کار برده می‌شوند و برخی نیز علاوه بر روشنایی، جنبه تزئینی نیز دارد. با این وجود اهمیت نور طبیعی را نباید دست کم گرفت. استفاده از نور جنوب و وجود درهای بازشونده کشویی بزرگ نیز، نکته بسیار مهمی است که می‌تواند در زمان عصرگاهی و غروب خورشید، فضای داخلی را به فضای خارجی متصل نموده و موجب افزایش سطح بهره وری نوری و نشاط ساکنان گردد.
تضاد
استفاده از ویژگی تضاد در رنگ، بافت، اندازه و … می‌تواند به جذابیت فضا کمک شایانی نماید. تضاد کمک می‌کند تا فضا از حالتی یکنواخت خارج گردیده و ظاهری با نشاط و پر انرژی داشته باشد. این ویژگی را می‌توان با استفاده از نورپردازی‌های خاص و یا به کار بردن رنگ‌های متضاد ایجاد نمود. تصمیم‌گیری در مورد رنگ‌های متضادی که قرار است کنار هم قرار گیرند، یکی از مهم‌ترین مباحث مربوط به دکوراسیون داخلی است. بعضی رنگ‌ها می‌توانند در کنار هم ترکیب خوبی را ایجاد نمایند در صورتیکه مجاورت بعضی رنگ‌ها نتیجه مطلوبی نخواهد داشت. فراگیری و به کار بردن اصول تناسب رنگ‌ها، یکی از موثرترین راه‌ها در ایجاد فضایی دلنشین است.
هماهنگی
هماهنگی زمانی ایجاد می‌شود که تمامی المان‌های استفاده شده در فضا، همچون رنگ آمیزی، اکسسوری‌ها، مبلمان و … به گونه‌ای به کار برده شوند که در میان آنها اشتراکاتی به چشم بخورد. مثلا اگر از پرده‌هایی با نقش بته جقه استفاده می‌کنید، استفاده ماهرانه از همین نقش بر روی کوسن‌‌ها، مبلمان و … می‌تواند بسیار مناسب باشد.
مقیاس
مسئله مهم دیگری که در مبحث معماری و طراحی داخلی مطرح می‌گردد، توجه به مقیاس و اندازه المان‌های به کار رفته می‌باشد. در حقیقت توجه به تناسب و مقیاس باید به گونه‌ای باشد، که اندازه اجسام، ارتباطی چشم نواز را با یکدیگر برقرار نمایند. به طور مثال وقتی شما گلدانی را بر روی میز ناهار خوری خود قرار می‌دهید اندازه این گلدان باید در تناسب با میز باشد.
تفاوت بین طراح داخلی و معمار
حرفه معمار و طراح داخلی گاهی اوقات با هم تداخل دارند، اما اصولا یک معمار به جنبه‌های ساختاری ساختمان توجه می‌کند و یک طراح داخلی دانش فنی را با دانش هنری ترکیب می‌کند و مسئول ایجاد ترکیبی از عملکرد و زیبایی است.
زمینه‌های عمومی فعالیت
هم در ساخت‌وساز مسکونی، هم در ساختمان اداری و حتی طراحی مبلمان، طراحان داخلی دخیل هستند. این موضوع نشان می‌دهد که زمینه فعالیت طراحان داخلی بسیار متنوع است. اولویت اول برنامه‌ریزی و طراحی اتاق‌ها است، اما طراحان داخلی در مورد توسعه ساختار اتاق و نسبت‌ها یا واحدهای کاربری نیز متخصص هستند. این امر در مورد ساختمان‌های جدید و همچنین برای تبدیل، بازسازی و یا تبدیل ساختمان‌های موجود اعمال می‌شود.
بخش‌های مختلف طراحی داخلی
ارائه محیط، اثاثیه و فضاها
اصطلاح رندرینگ به تکنیک مدرنی اطلاق می‌شود که اغلب طراحان داخلی برای نمایش محیط‌ها و فضاهایی که باید در آنها به شیوه‌ای واقع‌گرایانه عمل کنند، استفاده می‌کنند.
درحالی‌که درگذشته از نقشه‌ها و پروژه‌های دست‌ساز استفاده می‌شد، امروزه به لطف فناوری می‌توان به نمایش واقعی از محیط‌ها یا اشیای سه‌بعدی دست‌یافت. طراحان داخلی از برنامه‌های گرافیکی کامپیوتری برای ایجاد نقشه‌ها برای نمایش به مشتریان استفاده می‌کنند.
طرح اجرایی برای صنعتگران
یکی از مراحل مهم پروژه که توسط طراح داخلی انجام می‌شود ارائه طرح اجرایی است. این طرح مجموعه دستورالعمل‌هایی است که متخصصان طراح داخلی به پیمانکاران ارائه می‌دهند تا کار خود را بر اساس آن انجام دهند. این جداول حاوی نتایج پروژه انجام شده توسط طراح داخلی و قوانینی است که پیمانکاران باید هنگام ایجاد رعایت کند. به طور خاص، مواد، ابعاد، مدل، رنگ، سبک و تمام جزئیات در این طرح مشخص شده است.
کنترل و نظارت
یکی از جنبه‌های اساسی کار یک طراح داخلی، کنترل و نظارت بر محل ساخت‌وساز است. یک متخصص نباید خود را محدود به نظارت بر فضاها و متعاقباً تحقق پروژه موردنظر کند، بلکه باید هر مرحله از کار را از لحظه پذیرش تکلیف تا تکمیل قطعی کارها دنبال کند.
این به او بستگی دارد که بررسی کند همه چیز بدون هیچ مشکلی پیش می‌رود و افرادی که در کنار او کار می‌کنند و برای او کار می‌کنند همه چیز را به شیوه‌ای کارآمد انجام دهند. هنگامی که او پروژه‌های طراحی شده خود را برای اجرا می‌فرستد، در واقع موظف است کار آنها را بررسی کند و همچنین موظف است در حین کارها به محل ساخت‌وساز گزارش دهد تا وضعیت آنها را ارزیابی کند.
در سال‌های اخیر استفاده از طراحی داخلی اهمیت بیشتری پیدا کرده است، حرفه‌ای که به طراحی و سازماندهی فضاهای داخلی خانه می‌پردازد. طبق تعریف، طراحی داخلی است که نه‌تنها بر جنبه فنی صرف تمرکز دارد، بلکه متعهد به ایجاد فضاهایی مناسب برای نیازهای زندگی مشتری است. با توجه به نوع ساختمان‌های آپارتمانی که امروزه گسترش‌یافته است، یک طراحی داخلی مناسب می‌تواند این امکان را به سازندگان بدهد که از فضای محدود هم بهترین استفاده را داشته باشند.
